0+
Disleksi Nedir?
Disleksi, bireyin normal seviyede zeka düzeyine sahip olmasına rağmen konuşma, dil ve yazma becerileri gibi konularda sorun yaşadığı öğrenme bozukluğudur. Öğrenme güçlüğü olarak da bilinen disleksi çağımızın sıklıkla rastlanılan rahatsızlıklarından bir tanesidir.
Disleksisi olan bir kişi konuşma anında çıkan sesler tanıyor olsa, bu konuşmaların harfler veya kelimeler ile olan bağlantılarını anlamakta zorluk çekebilir. Disleksi genellikle okumadaki bozukluktan tespit edilmektedir, bunun yanı sıra dikkat eksikliği de yaşanabilmektedir. Disleksinin hafızayı ve beynin dili işleyen bölümleri de etkilediği bilinmektedir.
Disleksi olan kişilerin zeka seviyeleri gayet normal olduğu için, genellikle görüş bildirdiklerinde bu konu ile alakalı bir sorun yaşamazlar. Çocuklar disleksi olsalar bile, aldıkları özel ders ve eğitimlere bağlı olarak okulda çok başarılı öğrenciler de olabilmektedirler.
Disleksi ile başa çıkmak için duygusal destek sürecinin oldukça ciddi bir faydası bulunmaktadır. Özellikle çocukları disleksi olan ebeveynlerin, çocuklarının ruh sağlıkları ile yakından ilgilenmeleri gerekmektedir.
Disleksi için kesin çözüm olarak sunulan bir tedavi yöntemi bulunmamaktadır. Ancak erken teşhis edilen disleksi sonucunda verilen mücadele iyi sonuçlar alabilmek için gereklidir. Bazı istisnai durumlarda ise disleksi rahatsızlığının teşhis edilmesi çok uzun yılları alabilmektedir. Yetişkinliğe kadar disleksi teşhisi konulmayan insanların o yaştan sonra da disleksi olduğu kanısına varılabilmektedir. Ancak disleksi ne zaman teşhis edilirse edilsin, müdahale ve destek için hiçbir zaman geç kalınmamıştır.
Disleksi Belirtileri Nelerdir?
Disleksinin belirtileri ilk olarak çocukluk çağı gibi erken zamanlarda gelişebilmektedir. Özellikle 1-2 yaşlarında çocukların yeni yeni sesler çıkarmayı öğrendikleri dönemlerde disleksi belirtileri ortaya çıkabilmektedir. Bu konuda yanılgıya düşülmemesi gereken konu, her konuşma gecikmesi yaşan insanının disleksi olmadığıdır. Konuşma gecikmesi disleksi belirtisi olsa dahi bütün konuşma gecikmesi yaşayan kişilere disleksi teşhisi koymak çok yanlış bir davranış olacaktır.
Kişide disleksiden şüphelendiği zamanlarda kişinin aile yapısının da detaylı bir şekilde incelenmesi gerekebilir. Ailelerin geçmişinde okuma güçlüğü ya da disleksisi olan insanlar varsa o ailelerin çocuklarının da yakında izlenmesinde fayda bulunmaktadır.
Çocuklarda okula başlamadan önce disleksi belirtileri tam anlamıyla anlaşılmayabilmektedir. Ancak disleksi sorununa ipucu sağlayan konuların da bu süreç içerisinde takip edilmesi gerekecektir. Daha sonrasında çocuklar okula başlayıp derslere katılım sağladıktan sonra, eğer ki disleksi problemi varsa çocuğun bu problemi ilk fark eden kişi de çoğu zaman öğretmenleri olmaktadır.
Disleksinin ne kadar şiddetli olduğu her bireyde farklılık gösteren bir durum olabilmektedir. Ancak durumun önemi genellikle çocukların okuma evresine geçmesinden sonra daha çok belirgin bir hale gelmeye başlar.
Okul Öncesi Dönemindeki Çocuğun Disleksi Olabileceğine İşaret Eden Belirtiler
Konuşurken duraksama ve geç konuşma sorunu,
Ailenin öğrettiği ya da çevreden öğrenmekte olduğu kelimeleri anlamakta zorluk,
Birbirleri eş değer sözcükleri birbirlerinden ayırt edememe problemi,
Renkleri ve diğer temel taşlarını öğrenmekte sıkıntılar, gibi sorunlar okul öncesi dönemde disleksi olan çocuklarda sık sık karşımıza çıkan işaretlerdir.
Okula Gitme Çağındaki Çocuklarda Ortaya Çıkan Disleksi Belirtileri
Yaşıtları gibi okula gidip eğitim alma çağına gelmiş çocuklarda görülebilen disleksi belirtileri:
Yaşıtlarına nazaran okuma seviyesinin çok daha düşük olması,
Çevresinden ya da öğretmenin duyduklarını öğrenmekte ve bunları kavramada sorunlar yaşama,
Öğretmenin sorduğu sorulara verecek doğru cevapları bir türlü bulamama ve doğru kelimeyi bulamama,
Nesneleri sıralarken devamlı olarak sorunlar yaşama ve dikkat kaybı,
Okuma içeren bir faaliyet olduğu zaman bu faaliyetten devamlı olarak kaçma eylemi gösterme gibi pek bazı disleksi belirtileri olabilmektedir.
Genç ve Yetişkinlerde Görülebilen Disleksi Belirtileri
Genç ve yetişkinlerde görülen disleksi belirtilerinin çocuk yaşta görülen disleksi belirtileri ile büyük çapta benzerlikleri bulunmaktadır. Genç ve yetişkinlerde sıklıkla görülen disleksi belirtileri:
Herhangi bir konuda yazılmış olan metni okumada sorunlar yaşama,
Okuma esnasında yavaşlama ve aynı zamanda yazma esnasında da zorluklar yaşama,
İsimleri telaffuz ederken zorlanma ve isimleri hatırlamada zorluklar çekme,
Matematiksel problemleri çözerken sürekli bir zorluk yaşama ve bundan çok çabuk bir şekilde vazgeçebilme gibi belirtiler genç ve yetişkinler için disleksi belirtileri arasında yer almaktadır.
Pek çok çocuk daha anaokulu döneminde iken okumayı yavaş yavaş öğrenmeye başlasa bile, disleksi olan çocuklar bu çağa gelene kadar okumanın temel yapı taşlarını kavramakta zorluk çeker ve kavrayamazlar.
Kişinin yaşı ne olursa olsun, yukarda verilen belirtiler yüzünden disleksi şüphesi barındırıyorsa hiç zaman kaybetmeden bir doktora başvurulması önerilmektedir. Eğer ki disleksi erken dönemde teşhis edilip tedaviye başlanılmazsa, özellikle okuma güçlüğü yetişkin dönemlere kadar devam edebilmektedir.