0+
Çocuklukta beslenme konusu ebeveynlerin çok dikkat etmesi gereken bir konudur. Beslenme ve yeme bozukluğu konusunda dikkat edilmezse bireyin hayatında olumsuz birçok husus baş gösterebilir. Beslenme sorunları sindirim kaynaklı ve otoümmin rahatsızlıkları ile meydana gelebileceği gibi psikolojik sebepler ile de kişilerde oluşabilmektedir. Peki, çocuklarda beslenme ve yeme bozukluğu nasıl anlaşılır?
Beslenme Bozukluğunun Anlaşılması
Beslenme sorunları genel olarak genç kişilerde oluşan bir rahatsızlıktır. Ancak bazı durumlarda çocuklarda da rastlanabilen bir hastalıktır. Çocuklar kendileri bunu saptamayacak akli yetkinlikte olduğu için anlaşılması ebeveynlerin takibi ile mümkün olmaktadır.
Çocuklar fiziksel büyümenin başlangıcında olduğundan dolayı beslenmeden kaynaklı bir rahatsızlık ilerisi için büyük sorunlara sebep olabilir. Bu yüzden ebeveynlerin bu konuda temkinli davranması ve beslenme bozukluğunun saptanması konusunda dikkatli olması gerekir.
Beslenme bozukluğunun neden meydana geldiği tam olarak anlaşılamamıştır. Fakat nelerin buna etki edebileceği tahmin edilmektedir. Örneğin beslenme bozukluğunun genetik olabileceği bilinmektedir. Yani yakınlarında bu rahatsızlık olan birinin, yakınlarında bu hastalık olmayan kişilere göre beslenme bozukluğu olma ihtimali daha yüksektir.
Yeme bozukluğu rahatsızı bulunan kişilerin büyük bir kısmında kronik rahatsızlığı ve insüline bağlı diyabet bulunduğu göze çarpmaktadır. Bu hastalıklar dışında psikolojik rahatsızlığı olan çocuklarda da yine çok fazla gözükmektedir.
Beslenme Bozukluğu Tanıları
Çocuklarda görülen beslenme bozukluğu farklı tanılar ile DSM-4 tanı dizgesine göre 3'e ayrılır. Bu tanılar; pika, ruminasyon bozukluğu ve beslenme bozukluğu şeklindedir.
Tanıların detayları;
- Pika: Bu tanı gıda olmayan, yani yenmeyen şeylerin yenmesi durumudur. Genel olarak 1-2 yıl arasında başlar. Bu rahatsızlığı bulunanlar kum, toprak ve saç gibi şeyleri tüketir. Bunların sonucunda ise ciddi rahatsızlıklar meydana gelir.
- Ruminasyon bozukluğu: Bu rahatsızlık yenilen şeylerin yemek borusundan tekrar ağıza gelmesi ve tekrar çiğnenen gıdanın tekrar yutulmasıdır. Bu rahatsızlık mide sorunu olarak meydana çıkmaktadır.
- Beslenme bozukluğu: Bu rahatsızlıkta kişinin 4 hafta içerisinde hızlı bir şekilde kilo vermesi veya kilo almasının durması söz konusudur. Bunların yanında durgunluk ve içe kapanma durumları çocuklarda bu rahatsızlığın belirtileri içerisindedir.
Beslenme bozukluğu tanıları her kişide farklı şekilde oluşabilmektedir. Kimi çocukta aşırı reaksiyonlar gösterirken kimi çocuklarda ise küçük semptomlar ise sonuçlanabilir ve kısa sürede geçebilir. Önemli olan tedavi konusunda temkinli davranmaktır.
Beslenme Bozukluğunun Sebepleri
Beslenme bozukluğunun çok farklı sebepler olabilir. Bunlar vücut sistematiğinden kaynaklı sebepler olabilir. Buna örnek verilmesi gerekirse, mide rahatsızlığı, anemi tarzında rahatsızlıklar olabilir. Bunun dışında psikolojik sebeplerde çok fazla beslenme bozukluğuna sebep olan hususlar arasında yer almaktadır.
Bu sebeplerden bazıları diğerlerine göre ağır basmaktadır. Söz konusu sebepler çocuklarda beslenme bozukluğunun en çok görülmesine sebep olan hususlardır. Bunları aşağıda detaylı bir şekilde anlatacağız.
Sebepler;
- Obezite: Obezite çocuğun normalde olması gereken kilodan daha fazla kiloda olması durumudur. Kilo fazlalığının saptanması için ortalama kalori değerinin %20 üzerine çıkması gerekmektedir. Bu kalori fazlalığı sadece obeziteye değil vücudun daha olumsuz reaksiyonalar vermesine de sebep olabilir.
- Yemek Seçmek: Kişi bazı gıdaları almayı reddettiğinde kalori düzeni etkilenebilir. Vücuduna girmesi gereken gıdalar yerine girmemesi gereken gıdalar tüketildiğinde beslenme bozukluğuna yol açabilir.
- Aşırı Beslenme: Çocuklarda aşırı beslenme sorunu beslenme bozukluğunun en büyük sebepleri arasında gözükmektedir. Bu hususun oluşması durumunda obezite baş gösterebilir ve hastalığın ciddiyeti ilerlediği gibi en önemli iki sebebin aynı anda oluşmasına yol açabilmektedir.
Bu sebepler çocuklarda en çok görülen beslenme ve yemek bozukluğu sebepleri olarak görülmektedir.
Beslenme ve Bozukluğunun Belirtileri
Beslenme ve yeme bozukluğunun sebepleri çeşitlilik göstermektedir. Bu çeşitlilik kişinin vücudunun göstermiş olduğu reaksiyona göre farklılık oluşturulabilir. Başlıca belirtiler aşağıda yazılmıştır.
Belirtiler;
- İsal: Beslenme bozukluğu sebebiyle metabolizmanın doğru çalışmaması durumunda isal meydana gelebilir ve bu daha büyük sorunlara da yol açabilir.
- Bitkinlik: Beslenmenin yetersizliği sebebiyle vücutta halsiz ve bitkinlik oluşabilir. Gerekli kalori ihtiyacı vücuda sağlanmaması sebebiyle vücut düşkün bir hale getir ve bitkinliğe sebep olur.
- Huzursuzluk: Düzgün bir beslenme olmaması sebebiyle psikolojik etkenlerde görülebilir. Bunların en başında huzursuzluk gelmektedir. Beslenme yeterli olmayınca beyin huzursuzluk reaksiyonu verebilir.
- Ödem: Beslenme bozukluğunun bir sebebi olan aşırı beslenme ile vücutta ödemler oluşabilir. Bunlar esasen düzenli bir egzersiz planıyla giderilebilecek ödemler olsa da aşırı beslenmenin devam etmesiyle uzun süre kişilerde bulunabilir.
- Kilo kaybı: Bozuk bir beslenmenin sonucunda vücut için gerekli olan kalori ihtiyacı karşılanamadığı için kilo kaybı yaşanmaktadır. Özellikle isalde eğer kişinin rahatsızlıkları arasındaysa kilo kaybı hız kazanabilir.
Bu belirtiler çocuklar arasında beslenme ve yeme bozukluğunun oluşmasında en büyük etkenlerdendir.
Çocuklarda beslenme ve yeme bozukluğu günümüzde birçok ebeveyn tarafında önemsenmemektedir. Ancak bu rahatsızlık ciddi bir hastalıktır.
Eğer dikkat edilmez ise çok büyük sonuçları doğabilir. Bundan dolayı rahatsızlığı ciddiye alıp doktor tedavisi almak erkenden önlem almak için olumlu bir davranış olacaktır.