Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite bozukluğu özellikle çocukluk döneminde görülen bir nöro-gelişimsel bozukluktur. Aşırı hareketlilik, dikkat sorunları ve dürtüsellik ile karakterize olmuş bir sorundur. Genellikle çocuk ve ergenlerde olduğu bilinir ancak yetişkinlerde de gözlemlenebilmektedir. DEHB sorunlarının erken dönemde çözülmesi çok önemlidir. Çünkü kişiyi yetişkinlik döneminde de takip edebilecek kalıcı dikkat problemlerine neden olabilmektedir. Dikkat eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu olan bireylerin bir iş üzerinde dikkatlerini uzun süre koruyamadıkları, bir işten diğerine geçiş yaparak işleri yarım bırakmaları çok sık rastlanan durumlar arasındadır. En ufak çevresel dürtülerde bile dikkatleri dağılabilen DEHB hastaları ileri düzeyde dış dürtülere gerek kalmadan farklı şeyler hayal ederek kendi dikkatlerini de dağıtabilmektedir.
Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite bozuklukları zamanında tedavi edilmezse yetişkinlik döneminde de bireylerin sorun yaşamalarına neden olmaktadır. Sorun yaşamadan daha dikkatli ve başarılı bir hayat sürmek için DEHB sorunlarının erken tedavisi sorunların daha kolay çözülmesini sağlamaktadır. Dikkat eksikliği ile Hiperaktivite durumları birbirini tetikleyen durumlardır. Hiperaktivite kelime anlamı olarak aşırı hareketliliği ifade etmektedir. İlk olarak geleneksel okul sınıf eğitiminin başladığı dönemlerde bazı çocukların aşırı hareketli olarak kurallara uyumsuz olduğu dönemlerde verilmiş bir isimdir. Her hareketli çocuk için DEHB tanısı koyulmaz anksiyete ve diğer sorunlara bağlı olarak da aşırı hareketlilik gözlemlenmektedir. Bu konuda ayrım yapmak çok önemlidir.
DEHB ile ilgili yanlış bilinenlerden birisi de hiperaktif çocuklarında daha zeki olduklarıdır. Bu konuda kesin bir kanıt yoktur. Aksine normal, ya da düşük zekalı çocuklarda da Hiperaktivite gözlemlenebilmektedir. Zeka ile alakası olmayan bu durum beyinin ön bölgesindeki (frontal bölge) bir fonksiyon bozukluğudur. Beynin ön bölgesi dikkat, planlama, konsantrasyon, dur-düşük-yap işlevlerini gerçekleştiren bölgedir. Yapılan nöropsikiyatrik testler sonucu bu bölgelerdeki beyin aktiviteleri ölçülerek değerlendirilmektedir. Dikkat eksikliği sorunlarının önüne geçebilmek için çocuğun dikkatinin eğitilmesi gerekmektedir. Aynı spor dallarında olduğu gibi dikkat eksikliği sorunlarında da yeterli çaba ile sorunları aşmak mümkün olabilmektedir.
DEHB Türleri Nelerdir ?
Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite bozuklukları için 3 farklı sınıflandırılmış DEHB türü bulunmaktadır. Bunlar Kombine DEHB, Dikkatsiz DEHB, Hiperaktif ya da dürtücü DEHB şeklindedir.
- Kombine DEHB, dikkat eksikliği ve Hiperaktivite bozukluğunun tüm belirtilerini içeren en yaygın DEHB türüdür.
- Dikkatsiz DEHB, Hiperaktivite göstermeyen ancak dikkat eksikliği ve konsantrasyon bozukluğu şekilden kendini gösteren DEHB türüdür.
- Hiperaktif ya da Dürtücü DEHB, Dikkat eksikliği ve dikkat bozukluğu gözlenmeyen Hiperaktivite türüdür.
DEHB türünün doğru belirlenmesi tedavi sürecinin de doğru şekillenmesini sağlayacaktır. Bu yüzden klinik testler ve nöropsikiyatrik testler yapılarak doğru teşhisin konulması gerekmektedir. Dikkat sorunu yaşamayan bir bireye dikkat eğitimi vermek sadece zaman kaybına ve asıl sorunun göz ardı edilmesine neden olacaktır. DEHB hastalarının erken teşhisi için çocukluk döneminde yapılan testler ve gözlemler en büyük etmendir. Bu yüzden ailelerin çocukluk döneminde çocuklarının psikiyatrik muayenelerini yaptırmaları, sorun beklemeden kontrol ettirmeleri sorunların önüne daha kolay geçilmesini sağlamaktadır.
DEHB hastalığı yaygınlığı çocuklukta %8, ergenlikte %6, ve erişkinlikte ise %4 olarak bildirilmiştir. Çocukluk döneminde DEHB belirtileri ilk olarak okula başlama ile fark edilmektedir. Bunun sebebi belirli kuralları olan bir ortamda dikkat eksikliğinin ve hiperaktive ve dürtüsel davranışların daha kolay gözlemlenmesidir. Daha erken dönemlerde belirtileri fark etmek biraz daha zor olmaktadır. Okul döneminde sınıfta duramayan, arkadaşları ile sorunlar yaşayan ve okumada gecikme gösteren çocukların daha erken tedavi için başvuru yaptırıldığı görülse de yine de tedavi arayışında etkin tedavilere ulaşma sayıları DEHB yaygınlığı değerlendirildiğinde oldukça düşüktür. Birçok DEHB hastası tedavi imkanı bulamakta ve tedaviye yönlendirilmemektedir.
Hiperaktivite Belirtileri
Hiperaktivite bozukluğu, çocukluk çağında en yaygın görülen sorunlar arasında yer almaktadır. Yerinde duramayan aşırı derece hareketli çocuklar aceleci tavırlar sergilemektedir. Hiperaktivite sorunları bulunan çocuklarda aşırı hareketlilik ile bir yerde oturamama, oturduğunda dahi el ve ayakların sürekli hareket ettirilmesi, aşırı konuşma, tırmanma amacı olmayan mobilya ve eşyalara tırmanma, sürekli dolaşma gibi belirtiler gözlemlenmektedir. Bu belirtiler ile çocukların yaramaz ya da şımarık olduğunu düşünmek yerine DEHB olup olmadığını düşünmek daha iyi olacaktır. Yapılacak olan klinik testler ve gözlemler ile tanı koyulan çocukların tedavi süreçleri de soruna göre belirlenmelidir. Hiperaktivite sorunları DEHB ile ortaya çıkabileceği gibi anksiyete gibi diğer sorunların sonucu olarak da ortaya çıkabilmektedir.
Dikkat Eksikliği Belirtileri
Dikkat eksikliği sorunları Hiperaktivite sorunlarından farklı olarak okul öncesi dönemde fark edilmesi oldukça zordur. Hiperaktivite anne karnında başlayan bir süreçte kendini göstermeye başlayabilir. Ancak Dikkat eksikliği için okul dönemi sorunların daha kolay fark edilebileceği bir dönemdir. İlk olarak okul döneminde net tanılar koyulabilmektedir. Dikkat eksikliği sorunlarında çocukların en büyük sorunlarından birisi bilginin çağırılmasında yaşanmaktadır. Anne babalar çocukların konuları çok çabuk unuttuğunu dile getirmektedir. Bu çocuklarda zeka probleminde ziyade beyin fonksiyonları ile alakalı bir durumdur. DEHB olan çocukların dikkatlerini uzun süre bir konu üzerinde tutmaları zordur. Ancak burada istek devreye girmektedir. Sevdikleri bir konuda dikkatlerini koruyabilirler. Bu da anne babalarda çocuğun bunları bilerek yaptığı gibi bir kanı oluşturmaktadır.
Dikkat eksikliği sorunu yaşayan çocuklarda sanılanın aksine beyin aktivitesi oldukça yoğun bir şekilde yaşanmaktadır. Sadece dikkatlerini var olan konu üzerinde tutmakta zorlanırlar. Farklı çevresel etmenler dikkatlerinin başka yönlere kaymasına neden olur. Örneğin sınıfta ders sırasında öğretmenin söylediği bir cümle ile akşamki diziyi hatırlayabilir oradan başka anılara ve başka anılara geçerek bambaşka bir hayal dünyasında sınıftan kopmuş olarak yaşayabilirler. Dikkat eksikliği olan çocuklarda dikkatin doğru bir şekilde yönlendirilmesi ile çok başarılı bireyler yetiştiği de bir gerçek olarak önümüzde durmaktadır.
DEHB Tedavisi
DEHB biyolojik bir sorundur. Bu sorun beyinde meydana gelen fonksiyon bozukluklarından kaynaklanmaktadır. Bir tarlamız olduğunu ve onu sulamak için de bir musluğumuz olduğunu düşünelim. Ancak musluğumuz her dakika kapasitesinden kayıp vererek su sağlamaktadır. Bu da belirli bir süre sonra kapanarak su akıtmayacağı anlamına gelmektedir. DEHB hastalığında ilaç tedavisi musluk sayısını arttırmak anlamına gelmektedir. Şimdi gerçek sistemi bu durum ile inceleyelim beyinin ön kısmında nöronların iletişimini sağlayan belirli kimyasalların eksikliği nöronların iletişim kurmasını ve tekrar deşarj olmalarını etkilemektedir. İlaç tedavisi bu eksik maddelerin beyinin ön tarafına geçici bir süre ile gelmesini sağlamaktadır. Bu sayede odaklanma süresi uzamaktadır. Ancak ilaç tedavisi ile birlikte davranışsal terapilerde yapılmalıdır. Her ne kadar ilaç ile çocukların dikkat düzeyi arttırılsa da bu süre ders çalışarak ya da gerekli aktivite yapılarak geçirilmediğinde sonuç alınması beklenemez. Çocuklarda DEHB sorunlarını çözmek için uzman psikiyatr tarafından belirlenen ilaç ve terapi düzenli olarak takip edilmelidir. Anne babaların bu konuda büyük bir rolü vardır. Anne babalar ilaç tedavisinin yanı sıra çocuklarında davranış terapilerinde verilen ödevleri de doğru bir şekilde yapmalarını sağlamaları gerekir. DEHB sorunları ile ilgili tüm şüpheli durumlarda çocuk ve ergen psikiyatri uzmanlarına bu konuda danışmak ve yardım almak sorunun çocukların yetişkinlik dönemlerinde engel olarak karşılarına çıkmalarını engelleyebilir.
İstanbul Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu Tedavisi Fiyatları
İstanbul dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu tedavisi fiyatları ile ilgili bilgi almak için WhatsApp numaramızdan ( 05425850956 ) bizimle iletişime geçebilirsiniz.