Bu yazımızda günümüzde özellikle ergenliğe yeni girmiş çocuklarda ve genç yaştaki kişilerde karşılaşılan kaygı bozukluğu hakkında bilgi vereceğiz. Aynı zamanda kaygı bozukluğu tedavisi nasıl yapılır konusundan bahsedeceğiz.
Kaygı Bozukluğu Nedir?
Kaygı bozukluğu ya da diğer adıyla bilinen anksiyete, kişilerin vücutlarındaki ya da bulundukları çevrelerindeki belirli bazı uyaranları tehlike ya da tehdit olarak algılaması sonucuyla oluşan korku, endişe, stres, gerginlik ve kontrol edilemeyen sıkıntı hissetmeleriyle bu hisleri kuvvetlendiren olay ve davranışlara denir.
Normal durumlarda kişilerin tehdit altındayken ya da tehlike içerisindeyken endişelenmesi, korku içinde olması ya da kaygı içerisinde olması gayet normal bir içgüdüden oluşmaktadır. Fakat bazı kişiler bu durumları ortada tehlike ya da tehdit yokken de yaşıyor olabilirler. Bu kişilerin genelde kaygı bozukluğu ya da diğer adıyla anksiteye bulunma ihtimali vardır.
Kaygı Bozukluklarının Oluşmasında Etkili Bazı Sebepler
Her ruhsal sıkıntıda olduğu gibi kaygı bozukluğunda da oluşmasını sağlayan birden fazla sebep olduğu gibi, bu durumdan etkilenen kişilerin sebeplerini kendi başına çözmesi genelde çok zordur. Eğer kendiniz bu konudan etkileniyor iseniz en yakın zamanda bir doktorla görüşmeniz ve profesyonel bir yardım almanız önerilir. Yardım istemeniz sizin için uzun vadede çok daha sağlıklı olacaktır.
Eğer kaygı bozukluğunun oluşmasındaki sebepleri merak ediyorsanız sizler için bazı sebepleri açıklayacağız. Kaygı bozukluğunun oluşmasında sebepler arasında çoğu ruhsal sağlıklarında olduğu gibi çevresel etkenler önemli bir yere sahip durumdadır. Güncel zamanda yapılan iş değişikliği, iş ortamındaki değişiklikler, okul değişikliği ve ev değişikliği gibi kaçınılmaz bazı sebepler kaygı bozukluğuna yol açabilir. Aynı zamanda sevilen bir yakını kaybetmek, kişinin ailesi ile ya da sevdiği bir insan ya da insanlarla birlikte yaşadığı sorunlar da kaygı bozukluğunun oluşmasında önemli faktörlerdir.
Bunlara ek olarak hamilelik, doğum, yeni ebeveyn olmak (anne de olabileceği gibi babada da olabilir), geçmişte ya da güncel olarak yaşanmış olan bir travma (trafik kazası benzeri), ya da psikolojik baskı, kişinin kaldırabileceğinden daha büyük olan beklentiler, yine geçmişte ya da güncel olarak yaşanılmış ruhsal ya da fiziksel taciz, güncel olarak kullanılan bir veya birden fazla ilacın yan etkisi ve fiziksel sağlık problemi gibi sebepleri olabilen kaygı bozukluğunun aynı zamanda genetik olma ihtimali de bulunmakta. Unutmayın ki her insan birbirinden farklıdır.
Bu sebeple de herkesin sebepleri farklı olabilir. Herhangi bir ruh sağlığında da geçerli olduğu gibi kaygı bozukluğu konusunda da bu durumdan etkilenen kişiye ön yargıyla yaklaşmamak önemli bir yer almakta.
Kaygı Bozukluğunun Belirtileri
Her hastalıkta da olduğu gibi kaygı bozukluğunun yaşandığına dair de belirtiler vardır. Bu belirtiler her zaman görülebilir olmamakla birlikte, saklanmaya çalışması durumu daha da kötüleştirebiliyor.
Bu belirtilerden bazıları şu şekildedir;
- Aşırı Stres: Kişinin normal bir durumda olsa bile her an stres olması, ya da zaman zaman gelen normal olmayan stresli hissetmek kaygı bozukluğu belirtileri arasında en belirgin olanlardandır.
- Aşırı Tedirginlik: Daha önceki zamanlara göre kişinin çoğu konuda daha fazla çekimser ve tedirgin olması da kişinin olası bir kaygı bozukluğundan etkilendiğinin mesajını veriyor olabilir.
- Hep Yorgun Olmak: Kişinin gün içerisinde ne kadar dinlenirse dinlensin hep yorgun hissetmesi, hiçbir şey yapmaya isteğinin olmaması kaygı bozukluğunun belirtilerinden olabilir.
- Odaklanma zorluğu: Kaygı bozukluğundan etkilenen kişilerin zaman zaman ya da her zaman olacak şekilde odaklanma zorluğu yaşamaları da büyük belirtiler arasında yer alıyor. Eğer bahsi geçen kişi öğrenci ise derslerinde düşüş görülmesi olasıdır. Ya da kişinin belirli bir mesleği varsa gün geçtikçe işinde daha da kötüleşmesi gibi sonuçları olabilen bu belirti kaygı bozukluğunun habercisi olabiliyor.
- Aşırı Sinir: Önceden çok sakin olan birisi kaygı bozukluğundan etkilenmeye başlamışsa eğer önceki haline göre çok daha fazla sinirli olabiliyor. Normalde hiç farkına bile varamayacağı olaylara beklentiden daha fazla sinirle karşılık verebiliyor. Bu durum da kaygı bozukluğunun getirdiği belirtilerden birisidir.
- Unutkanlık: Birden fazla belirti yüzünden ortaya çıkan unutkanlık da kişinin her an tedirgin ve stresli olması yüzünden oluşabildiği için bir kaygı bozukluğu belirtisi olabiliyor.
- Uyku Sorunları: Kaygı bozukluğundan etkilenen şahıs uyku sisteminde aksamalar yaşayabilmekte. Uykuya girmekte ve uykuyu sürdürmede sorun yaşayabileceği gibi aynı zamanda da sabah uykudan uyanması daha zor olabiliyor.
Peki, Kaygı Bozukluğu Nasıl Çözülür?
Birçok insanın günümüzde mağdur kaldığı kaygı bozukluğunun çözümünü tek başlarına halletmesi zor bir olasılıktır. Bu yüzden bu durumdan etkilenen kişilerin profesyonel yardım alması onlar için en iyisi olacaktır. Aynı zamanda da beslenme şekillerini iyileştirmeleri yani sağlıklı bir diyete başlamaları, günlük olarak sporlarını yapmaları ve yeni hobiler edinmeleri kaygı bozukluğuna iyi geldiği görülmektedir.
Kaygı bozukluğundan mağdur olan kişilerin yapabileceği bir diğer aktivite de sosyalleşmek olacaktır. Kaygı bozukluğu her ne kadar bu durumu zorlaştırsa da kişilerin kendileri üzerinde oluşturdukları ön yargılarını kırıp kendilerini sosyalleşmeye itmeleri onlar için çok daha iyi olabiliyor. Sosyal varlıklar olan biz insanların yaşadığı sosyal sıkıntıları yine sosyalleşerek çözmeleri mümkündür.